Lig Leef - 'n geloofsdissipline oppad na 'n nuwe seisoen

Een maal 'n jaar het ek 'n "DERTIG DAE PROJEK". Die 1ste Augustus breek dit aan. Geen rede waarom juis nou nie. Bloot gebeur dit eenmaal per jaar; en toevallig is dit nou so goeie tyd soos enige ander tyd. En as ek aan ons Formatio-groep dink, is dit dalk die "perfekte" tyd: wintertyd is nogal opgaartyd (al is dit die ekstra rolletjie om die lyf omdat vroegoggend-opstaan net te uitdagend is).

Ek en 'n goeie vriend het 'n paar jaar gelede met die projek begin. Intussen het dit gegroei na 'n handvol vriende. (Waarskynlik omdat ons weet as ons dit op ons eentjie moet doen, stop 'n mens maklik, die oomblik as jy by Dag 15 kom en jou weggee nou nie meer so "gerieflik" is nie.)

Die vraag waaroor dit eintlik gaan, is ons behoefte om "Lig te Leef". Die proses van skoonmaak word meer 'n "binnereiniging". Dit word 'n herwaardering van wat my waardesisteem is. Waarom besit ek wat ek het? Watter van my besittings besit my?

Dit gaan veel meer oor "wakkerword" vir dit waarvan ek 'n gevangene is...

Soms is dit ‘n pynlike oefening om jouself af te vra, wat is jy bereid om vandag weg te gee? As jy rustig deur jou huis sou stap, na elke item te kyk, vra jouself af,

• Waarvan sal jy regtig maklik ontslae kan raak? Hoekom sal jy maklik daarvan kan afskeid neem? Het dit iets met die waarde van die artikel te make? Dalk die maklike vervangbaarheid daarvan? Het dit te make daaraan dat jy geen emosionele waarde daaraan het nie? Ja, daar is inderdaad goed waarvan ons maklik ontslae kan raak, die vraag is hoekom? Wat is dit? Hoekom is jy nie daaraan ‘gebind’ nie.

• Waarvan sal jy regtig moeilik ontslae kan raak? Wees eerlik in hierdie oefening. Is dit omdat daar ‘n “storie” saam met die besitting gekom het? Troetel jy ‘n stuk geskiedenis? Hoeveel van jou ego is gekoppel aan daardie besitting van jou? Wat sal met jou gebeur as iemand daardie besitting van jou breek, of steel? Verbeel jou net vir ‘n oomblik dat jy kies om daardie besitting van jou vandag aan iemand te gee, aan wie sal dit wees? Waarom kies jy daardie persoon? Kan dit wees dat jy dan nogsteeds beheer oor die besitting sou kon hê, op grond van jou keuse wie die nuwe eienaar moes wees?

Dis vir my nodig om myself daaraan te herinner dat niks wat ek besit werklik "myne" is nie. Ek neem dus net so veel van van my eie gierigheid-om-te-besit afskeid, as wat ek die dissipline van vrygewigheid inoefen.

Hoe werk dit? Dit is juis 'n inoefening van 'n Regula om te kies wat vir my belangrik is. Nee, ek kan myself ongelukkig nie mislei deur elke dag ‘n boek weg te gee nie (gewis het ek meer as 30 boeke waarvan ek elke dag, stuk-stuk, sou kon weggee, en dan sou ek steeds te veel gehad het). Maar dit was nie so maklik nie! Ons het onsself met bepaalde riglyne beperk: een dag was ‘n dag vir klere weggee; eendag boeke; een dag linne, eendag kombuisartikels, ensovoorts. In die begin was dit maklik ... later het dit al swaarder begin word. Ons het ook met mekaar gesels oor waarom ons op ‘n dag ‘n bepaalde keuse vir iets gemaak het, gelyktydig omdat dit soms gehelp het met die afskeid neem van iets wat vir ons waardevol was, maar soms as ‘n aanmoediging om mekaar aan te moedig om nie “kop uit te trek” nie.

• Deesdae, wanneer ek iets koop, moet ek iets anders in die plek daarvan uit my huis uitneem. Ek is ‘n bibliofiel! Ek het eendag besef dat ek of nuwe boekrakke gaan moet aankoop, of ek gaan boeke moet aangee vir ander. Nou het ek ‘n enkele boekrak in my studeerkamer. Daardie is my boekrak, niks meer nie! Dit impliseer dat ek vrygewig moet raak met wat ek besit, want my boekrak kan nie meer dra as tans nie....

So werk dit in my huis met die aanskaf van klere ... iets kom in die hande van ‘n ander, as iets nuuts gekoop word.

En ek kan nou aan geen beter tyd dink as in hierdie laaste wintermaand om my Dertig Dae Projek aan te pak nie. Dit is die beste tyd vir 'n ritme van Lig Leef in te oefen, voor 'n nuwe seisoen begin.

MY KAGGEL - MY GEBED

Richard Forster skryf in sy boek, "Prayer" die volgende paragraaf:

"Let me describe my grateful center to you. I was seven years old, and my parents were trying to move to the West Coast. Our relative poverty, however, caught up with us, and we were forced to winter in the cabin of an uncle in the Rocky Mountains. The time was difficult for my parents, I am sure, but for me it was glory. . . .

My most vivid memory is of the fireplace. (I had never been around a fireplace before, all our heat heretofore having come from the coal furnace in our Nebraska home.) Every night I would pull out the bed that hid in the couch by day and climb under the heavy quilts, my head less than ten feet away from the crackling warmth. Night after night I would fall asleep, watching this strange yellow blaze that warmed us all. I was in my grateful center."

Terwyl ek die woorde hier oortik, sit ek by my eie kaggel wat brand. Dit is nie net met die druk van 'n knoppie dat hierdie vlamme gloei nie. Dit vra meer as genoeg energie van my om 'n kaggel "te bou". Waarskynlik die keuse om hier voor die kaggel te kom sit en nie sommer direk tv-kamer toe te stap nie. Dit beteken dat ek gemaklik moet wees met stilgeselskap ipv luidspreker-geselskap.

Dit beteken dat ek die vuur moet versorg. Los ek dit, brand die vuur uit. Ek kies bietjie antrasiet saam met die hardehout, want ek weet my vuur brand langer. Maar ek is meer as bewus van die feit dat hierdie hout en die swart kole deur veel meer hande gegaan het as net myne. Mense is by hierdie proses betrokke, selfs al ken ek hulle nie. Dit maak dat ek - die oomblik as ek hierdie natuur-en-mens-proses begryp - hierdie "gaste" in my huis wil verwelkom. Hulle wat sakkies hout langs die pad verkoop ... om vanaand self hul hande by my vuur warm te maak. Ek verwelkom jou in my huis! Ek verwelkom jou gesin in my huis ... al weet ek nie waar maak hulle hulself vanaand warm nie. Erens het mense petrol in die trokkie gegooi om die hout in die stad te kom aflewer. Ek verwelkom jou, petroljoggie, as gaste in my huis! Ek verwelkom jou gesin in my huis.

Ek swaai my deure wyd oop vir hulle wat soos gloeiende kole my hart warm hou en my lewe versorg. Sommige van hulle noem ek vriende. Familie. Geliefdes. Maar ek verwelkom ook hulle wat vir my bid, sonder dat ek hulle selfs goed ken. "Kom sit saam", roep ek, "julle verdien my kaggelaand ... dis vir julle ook gepak".

So sou ek met my kaggel wat brand meer as genoeg metafore kan uitdink wat vir my simbole word van - soos Forster dit noem - "my grateful center".

KAGGELSPIRITUALITEIT

Winter, in my eie lewe, is die tyd van stilword, na-dink, bestekopneem.  Dis die seisoen waar ek gekonfronteer word met ou gewoontes wat dalk afgelê moet word.  Dis om eerlik na myself te kyk en my broosheid ook te troetel.  Dis die seisoen waar ek rustig raak, stilte en afsondering vier; met nuwe oë na my eie wêreld se doodsheid wil kyk … sodat met die aanbreek van die lente ek weet  watter nuwe koers ek dalk wil inslaan.

Wintertyd is ook simbolies die tyd wat ‘n mens eerlik na die winterseisoen van jou geloofslewe kan kyk.  ‘n Gelowige wat erns maak met geloofsverdieping, en wat ‘n behoefte het om ‘n volwasse geloofslewe te versorg, weet ook dat in ‘n verhouding met God, net soos in ‘n verhouding met ander mense, daar dinge is wat ‘n mens eerlik moet erken.  Groei kom deur snoeiprosessie; deur belydenis; deur selfontdekking.  Groei kom ook deur pyn:  soms die pyn van teleurstelling, eensaamheid, hartseer van verlies.

Natuurlik is alles rakende wintermaande nie sleg nie.  Dis ook die tyd waar ‘n mens knus teenaan iemand wil lepellê.  Daarom is wintermaande juis die tyd wat ‘n mens die intieme saamdans doen, nie net ek met my Eerlike Self nie, maar ook met ander … en met God … wil omhels. 

Op geen manier kan ‘n wintergeloof ‘n uitsluitende geloof wees nie … al wil ons onsself afsonder voor ‘n kaggel .  Die pyn van die wêreld is ook my pyn.  Ek mag my nie isoleer daarvan nie.  Daarom moet die wintergeloof ons ook dwing om te kyk na die gevare van ‘n “private” spiritualiteit.  Dit daag ons uit om ‘n geloofslewe te koester waar dit nie net om myne of ons s’n gaan nie, maar om die “ander” deel van daardie ons te maak.

***************

Die volgende paar inskrywings hier by Formatio wil ek so bietjie saamdink oor ‘n “wintergeloof”:  hoe lyk ‘n gestroopte bestaan, waar jou lewe soos die kaal take teen die blou lug afgeëts is?  Hoe leef ‘n mens ‘n lewe sonder skanse voor God, soos wat die winterbome sonder die skanse van hul blare leef?  Hoe leef ek ‘n lewe waar daar ruimte vir onsekerheid is, soos ‘n ysige kouefront ‘n mens soms ook kan laat voel?  Dalk is dit die vrae waaroor jy saam met my wil dink…

  ***************

‘n Herinnering:  ons volgende Formatiobyeenkoms, is Maandagaand, 15 Julie, 19:00 – 21:00, in FGK se (opgewarmde) konferensielokaal.